ZOFIA FORTECKA

Artystka pochodzi ze starej góralskiej rodziny, mieszka i tworzy w Zakopanem. Dom i pracownia Zofii Forteckiej znajdują się na Krzeptówkach, gdzie od pokoleń mają swoje siedziby jej przodkowie z góralskich rodów Stopków i Krzeptowskich. Pracownia Artystki znajduje się na Szlaku Dziedzictwa Kulturowego Podtatrza. We wnętrzu góralskiej, zabytkowej chaty z roku 1864, przeniesionej na teren posesji z Wróblówki koło Czarnego Dunajca, znalazła swoje schronienie stała wystawa prac malarki i jej córki Magdy. Pani Zofia ukończyła zakopiańskie liceum im. Oswalda Balzera oraz studia w Wyższej Szkole Rolniczej we Wrocławiu. Malować na szkle Zofia Fortecka zaczęła jako dorosła osoba, po zakończeniu pracy zawodowej. Styl Zofii Forteckiej kształtował się w odrębny i nietypowy dla Podhala sposób już od pierwszych prób, podjętych w roku 1980. Artystka do wszystkiego dochodziła samodzielnie, a inspiracje znalazła w miniaturowym malarstwie średniowiecznym, z którym zetknęła się podróżując po Francji. Twórczość Zofii Forteckiej jest unikalna, tematyka jej obrazów to głównie żywoty świętych oraz historie ze Starego i Nowego Testamentu. Artystka tworzy zestawy miniatur na szkle, buduje krzyże, tryptyki i ołtarzyki z maleńkich obrazków. Najmniejsze mają wymiary 2,5 na 2,5 cm, największe 11 na 8 cm Ich układ stanowi całość narracyjną. Autorka zaprezentowała swoje prace po raz pierwszy w roku 1984 w Krakowie. Od tego czasu miała dziesiątki wystaw w galeriach, centrach kultury, muzeach, w Polsce i w kilkunastu krajach Europy, w Stanach Zjednoczonych i w Meksyku. W Meksyku, w 1995 roku, miała ponadto okazję, wspólnie z córką Magdą – także artystką malującą na szkle, wypróbować swoje umiejętności pedagogiczne, ucząc techniki malowania na szkle w La Escuela des Artesanias w Mexico City. Mąż Zofii – Janusz Fortecki, absolwent Akademii Wychowania Fizycznego w Warszawie, skoczek narciarski, potem trener między innymi narodowej reprezentacji skoczków (Jego wychowankiem jest Wojciech Fortuna, złoty medalista na igrzyskach olimpijskich w Sapporo z roku 1972), po zakończeniu kariery trenerskiej odkrył także u siebie zamiłowania artystyczne. Od początku wspierał swoimi umiejętnościami twórczość żony, wykonywał kunsztowne, rzeźbione w drewnie oprawy, zharmonizowane kolorystycznie i stylowo z każdym dziełem Zofii. Prace Zofii Forteckiej znajdują się w zbiorach Muzeum Tatrzańskiego w Zakopanem, Państwowego Muzeum Etnograficznego w Warszawie, Muzeum Śląskiego w Katowicach, w kolekcjach prywatnych w kraju i za granicą. W 1987 roku Ministerstwo Kultury i Sztuki przyznało Malarce status artystki profesjonalnej.

fotografie: Adrian Krawczyk